Από το «Σχέδιο Ανάν» στο «Σχέδιο Μέρκελ»

Από το «Σχέδιο Ανάν» στο «Σχέδιο Μέρκελ»
Γεώργιος Π. Μαλούχος


Μια πολύ διδακτική εμπειρία, από την οποία, δυστυχώς, δεν μάθαμε το παραμικρό, υπενθυμίζει η είδηση ότι ο πρώην γ.γ. του ΟΗΕ Κόφι Ανάν φέρεται να αναλαμβάνει διαμεσολαβητής του Οργανισμού για τη Συρία. Μετριούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού τα χρόνια που πέρασαν από τότε που η διεθνής κοινότητα είχε πέσει πάνω στην Κύπρο και την Ελλάδα, επικουρούμενη και πάλι από τους ημεδαπούς «σοβαρούς» και «σώφρονες», για να επιβάλει την αποδοχή του Σχεδίου Ανάν για το Κυπριακό. Επειδή η μνήμη είναι επιλεκτικά ασθενής, ας θυμηθούμε τι συνέβη.

Θεοί και δαίμονες, λυτοί και δεμένοι, Ελληνες και ξένοι, έκαναν ακριβώς ότι κάνουν και τώρα: εξαπέλυσαν τη μεγαλύτερη εκστρατεία φόβου που είχε γνωρίσει ως τότε ο σύγχρονος ελληνισμός με ένα και μόνο σύνθημα: αν δεν γίνει δεκτό το Σχέδιο Ανάν, η Κύπρος θα καταστραφεί, θα διαλυθεί, κινδυνεύει με παγκόσμια απομόνωση, με επέκταση της κατοχής, με αποκοπή από την Ευρώπη, με πόλεμο, με πείνα, με ότι μπορούσε και δεν μπορούσε να φανταστεί κανείς.

Ειδικά μέσα στην Ελλάδα, ένα ολόκληρο σύστημα «σωτηριολογίας» παραπλήσιο, αν όχι απολύτως ταυτόσημο με εκείνο που ζούμε σήμερα για την υπόθεση της κρίσης, τα έδωσε όλα: ψηφίστε το γιατί χάνονται τα πάντα, η Κύπρος τελειώνει, μπορεί ακόμα να πάρει και την Ελλάδα μαζί της στην καταστροφή, ήταν η κεντρική ιδέα. Οποιος δε εξέφραζε την αντίθετη άποψη, τι ήταν; Ακριβώς ότι είναι και σήμερα όποιος στέκεται κριτικά απέναντι στην τρέχουσα «επιχείρηση σωτηρίας»: ανεύθυνος, υπερπατριώτης, προβληματικός, λαικιστής, επιπόλαιος, αντιευρωπαίος, αντιαμερικανός, καταστροφέας ενός λαού και μιας χώρας.

Ότι μπορεί και δεν μπορεί να φανταστεί κανείς εκτοξευόταν μαζικά από το σύστημα εναντίον όσων υποστηρίζαμε λοιδορούμενοι διαρκώς, το προφανές και αυτονόητο: ότι το Σχέδιο Ανάν έπρεπε πάση θυσία να απορριφθεί.

Α: και ποιος πολιτικός είχε πρώτος σηκώσει ψηλά και ανέμιζε στον αέρα τη σημαία της υπογραφής του Σχεδίου; Ποιος ήταν ο κύριος πολιτικός ηγήτωρ αυτής της εκστρατείας; Ο Γιώργος Παπανδρέου, που ταξίδεψε και στην Κύπρο για να πιέσει τον Τάσσο Παπαδόπουλο να δεχθεί…

Όμως ο Παπαδόπουλος δεν δέχθηκε: και το βράδυ πριν από το δημοψήφισμα, για το οποίο η πίεση τρομοκρατίας στον κυπριακό λαό ήταν αδιανόητη και θυμίζει ακριβώς τα όσα ζούμε στην Ελλάδα εδώ και τόσο καιρό, ο τότε πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας έκανε το ιστορικό του διάγγελμα: «Παρέλαβα κράτος, δεν θα παραδώσω κοινότητα», είπε, καλώντας, ενάντια σε όλες τις φοβερές πιέσεις, τον κυπριακό λαό να απορρίψει το Σχέδιο.

Και ο λαός το απέρριψε. Ο τρόμος είχε κορυφωθεί. Η απόφαση του να γυρίσει την πλάτη στη «σωτηρία» που τόσο ισχυρές εγχώριες και διεθνείς δυνάμεις επέμεναν να επιβάλλουν, ήταν μια απόφαση που, εκείνη την ώρα, εμφανιζόταν ότι περίπου ισοδυναμούσε με αυτοκτονία. Οι «σώφρονες» και «σοβαροί», προεξοφλούσαν το τέλος.

Όμως, το τέλος δεν ήρθε. Αντιθέτως, σε χρόνο μηδέν, η Κύπρος είναι σήμερα ισχυρότερη από ποτέ στην ιστορία της. Ο Παπαδόπουλος, την ώρα που πολεμούσε το Σχέδιο Ανάν, έχτιζε άλλες συμμαχίες που, τελικά, άλλαξαν ριζικά τη γεωπολιτική ισορροπία της Κύπρου. Εφερε τα πάνω κάτω. Και, σήμερα, που η Τουρκία έχει καταστεί πια αναξιόπιστη σύμμαχος για τις ΗΠΑ, ακόμα και η Ουάσιγκτον είναι ευτυχής που εκείνο το Σχέδιο δεν πέρασε.

Οσο για τους ημεδαπούς «σταυροφόρους» του, πρακτικά τους ίδιους ακριβώς ανθρώπους που και σήμερα σπέρνουν το φόβο με τη λογική «να κάνουμε ότι μας λένε αλλιώς θα πεθάνουμε» κάνουν ότι όλα αυτά τα έχουν ξεχάσει. Δεν τα θυμούνται και δεν αναφέρονται σε αυτά ποτέ. Σα να μη συνέβησαν. Σα να μην υπήρξαν…

Δυστυχώς όμως, η μνήμη είναι εξαιρετικά ασθενής. Σήμερα, το Σχέδιο Ανάν για την Κύπρο, έχει γίνει «Σχέδιο Μέρκελ» για την Ελλάδα. Οι ίδιοι άνθρωποι με τους ίδιους ακριβώς τρόπους το υπερασπίζονται και όλοι όσοι διαφωνούν, τους περνούν γενεές δεκατέσσερις, με τον ίδιο ακριβώς τρόπο. Και το πιο απίθανο; Την ώρα που η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να κάνει τόσα πολλά: από το να αντιγράψει τις κυπριακές συμφωνίες για τα ενεργειακά και να θωρακιστεί γεωπολιτικά συνεργαζόμενη άμεσα με τις ΗΠΑ και το Ισραήλ, ανατρέποντας ριζικά τις ισορροπίες, μέχρι το να ενεργοποιήσει τις θεσμικές της δυνατότητες στην ΕΕ και να αντιστρέψει το φόβο προς το Βερολίνο που, όπως το ίδιο παραδέχεται, μέχρι προχθές τουλάχιστον, έτρεμε μια ελληνική στάση πληρωμών.

Τίποτα απ’ όλα αυτά. Απολύτως τίποτα. Ακόμα και προχθές, στην υπόθεση του «κλειστού λογαριασμού», που αποτελεί τον αυτοχειριασμό της Ελλάδας καθώς επισφραγίσει το δίπολο «εξωτερική» σταθερότητα με «εσωτερική» πτώχευση δεχθήκαμε τη δημιουργία του αμαχητί. Την ώρα που το ίδιο το ΔΝΤ, σε συνεδρίαση του ΔΣ του αντέδρασε σφόδρα σε κάτι τέτοιο επειδή το καταστατικό του είναι αντίθετο! Εμείς, όμως, κουβέντα…

Οι Κύπριοι τόλμησαν και είπαν όχι. Και το είπαν όχι στη Μέρκελ, αλλά στην Ουάσιγκτον! Μα η ιστορία τους δικαίωσε αμέσως. Και οι σχέσεις τους με τις ΗΠΑ είναι σήμερα καλύτερες από ποτέ στην ιστορία της Κυπριακής Δημοκρατίας! Εμας, που δεν αρθρώσαμε λέξη και, χάψαμε όλα τα ψευτοδιλήμματα του Βερολίνου, εγκαταλείποντας κάθε μάχη, να δούμε τώρα ποιο μέλλον μας περιμένει…