ΑΦΗΓΗΣΗ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

«Τα κορίτσια της βροχής»
(ή αφήγηση και πραγματικότητα


Προσωπικά είμαι επιρρεπής στις συγκινήσεις. Σύμφωνα με κάποιους νεαρούς μου φίλους, που δεν μασάνε τις κουβέντες τους, γίνομαι μελό. Φταίει η κατασκευή ή η μακρά θητεία στις ματαιώσεις; Πάντως δύσκολα μπορώ να ξεφύγω προς μια αντικειμενικότητα, ένα πιο ψυχρό, ή έστω πιο ψύχραιμο ύφος. Κάθε φορά με παγιδεύουν τα θέματα. Και οι συσσωρεύσεις μέσα μου. «Είναι κι αυτός ένας ειρμός της σκέψης» που έλεγε κι ο ποιητής, καθώς ψάχνω να βρω έναν τρόπο να μιλήσω για τα «Κορίτσια της βροχής».

Δεν είναι πλέον νέες, αλλά ωστόσο είναι ακόμα ΤΑ κορίτσια. Με τα σημάδια του χρόνου και τη γοητεία της αντοχής τους. Θα μπορούσαν να είναι σαν όλους γύρω μας. Και είναι. Αλλά και όχι. Είναι εκείνη η αιώνια επιμονή και αναζήτηση που κάνει τη διαφορά. Δεν την βλέπεις αν δεν μπορείς να δεις. Αλλά είναι τόσο πραγματική όσο και η αφήγησή της. Ή μάλλον γίνεται πραγματική μέσα από την αφήγησή της.

Όπως έγραφε ένας συγγραφέας, «Η αφήγηση κάνει τα πράγματα να υπάρχουν. Μαθαίνεις, καταλαβαίνεις, αντιλαμβάνεσαι κάτι. Σε πονάει ή σε βασανίζει ή αδιαφορείς για κάτι. Είναι ένα αγκάθι μικρό ή μεγάλο που θέλεις να αγνοήσεις. Στρέφεις αλλού την προσοχή, φεύγεις σε διαφορετική κατεύθυνση. Κι έρχεται κάποιος, φίλος ή εχθρός, ή ουδέτερος και αφηγείται το γεγονός ή περιγράφει τις διαπιστώσεις του. Και τότε το συμβάν (η σκέψη, το συμπέρασμα, η εκτίμηση) γίνεται πραγματικότητα. Και δεν μπορείς να ξεφύγεις». (Χαβιέ Μαρίας «Το πρόσωπό σου αύριο»).

Θέλω να εννοήσω πως για χρόνια τώρα οι (πολλαπλές) εξουσίες υπονομεύουν την πραγματικότητα καταστρέφοντας τις αφηγήσεις. Σβήνουν τα γεγονότα, εξαλείφουν ιστορικές εποχές, ακυρώνουν την πράξη, μέσω
της αποσιώπησης. Χωρίς το μύθο μας πως θα κυκλοφορήσουμε στο παρόν; Όπως σε εκείνη την παλιά ταινία, «Φαρενάϊτ 451» ( η θερμοκρασία που καίγονται τα βιβλία), οι πρωταγωνιστές της καινούργιας εποποιίας πριν απομνημονεύσουν βιβλία, πρέπει να απομνημονεύσουν και να αφηγηθούν γεγονότα. Να τους δώσουν έτσι υπόσταση και να τα μεταβιβάσουν στο μέλλον.

Αυτό κάνει η Αλίντα Δημητρίου και στην πιο πρόσφατη ταινία της, που είδαμε την Τετάρτη, με τον τίτλο «Τα κορίτσια της βροχής». Μετά τις γυναίκες της Αντίστασης και του Δημοκρατικού Στρατού, που πρωταγωνίστησαν στις δυο προηγούμενες ταινίες, έρχονται οι γυναίκες της αντιδικτατορικής πάλης στο προσκήνιο. Τα κορίτσια που κοιτάζουν από ένα μικρό άνοιγμα του κελιού τον ουρανό και λαχταρούν όσο τίποτα στον κόσμο να βρεθούν στη βροχή. Όχι μακρινές, ηρωίδες σε απόσταση. Οικείες, καθημερινές, δικές μας. Όπως πρέπει να είναι η ιστορία. Χωρίς θόρυβο, αν είναι δυνατόν.


Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Πριν (15.04.2012)